Lezing: Johannes 20, 19 – 31  (NBV)

Op de avond van die eerste dag van de ​week​ waren de ​leerlingen​ bij elkaar; ze hadden de deuren afgesloten, omdat ze bang waren voor de ​Joden. ​Jezus​ kwam in hun midden staan en zei: ‘Ik wens jullie ​vrede!’ Na deze woorden toonde hij hun zijn handen en zijn zijde. De ​leerlingen​ waren blij omdat ze de ​Heer​ zagen. Nog eens zei ​Jezus: ‘Ik wens jullie ​vrede! Zoals de Vader mij heeft uitgezonden, zo zend ik jullie uit.’ Na deze woorden blies hij over hen heen en zei: ‘Ontvang de ​heilige​ ​Geest. Als jullie iemands ​zonden​ ​vergeven, dan zijn ze ​vergeven; ​vergeven​ jullie ze niet, dan zijn ze niet ​vergeven.’

Deelmoment: “Raak de wonden aan”  (Chris Van Laere)

Tomáš Halík, een priester-filosoof en theoloog uit Tsjechië, gaf in 2018 een boek uit met de titel: ,,Raak de wonden aan. Over niet zien en toch geloven.’’ Het boek gaat in op het evangelie dat we vandaag lezen, specifiek over de apostel Thomas. Ik kom daar dadelijk op terug.

Maar eerst wil ik met jullie kijken naar wat er gebeurde op de eerste dag van de week, op Pasen zelf. Het evangelieverhaal begint met te zeggen dat de leerlingen wel bij elkaar zijn, maar dat zij zich opgesloten voelen. Ze zijn bang dat, wat met Jezus is gebeurd in zijn lijden en dood, ook hen zou kunnen overkomen. En dan ineens, staat Jezus in hun midden als de Levende. Een onbegrijpelijk mysterie. Jezus breekt hun afgeslotenheid open. Hij is er. En zijn eerste woord is ,,Vrede!’’ Dat woord wordt zelfs tot drie keer toe herhaald. Maar wat zegt Jezus daarmee? Ik heb geprobeerd om me dat in te denken vanuit de leerlingen en dan kom ik tot drie lagen.

1. Op de eerste plaats wordt de band met Jezus, die de leerlingen hadden losgelaten, weer hersteld. Want zij waren op Goede Vrijdag gevlucht. Maar Jezus biedt hen nu zichzelf aan en zegt: ,,Hier ben ik. Vrede!’’ Er gaat bij de leerlingen een zucht van verlichting rond.
2. Bovendien laat Jezus zijn wonden zien, in zijn handen en zijde. Hij is dezelfde als op die Vrijdag en geeft aan de leerlingen én aan u en mij te kennen: verzoen je met de weg die Ik gegaan ben, met de weg van het lijden en de kwetsbaarheid, want die horen bij het leven. Het is niet anders. Vrede!
3. En dan is er nog een derde laag. Het kan zijn dat de leerlingen – en u en ik op onze manier – ons schuldig voelen, omdat wij Jezus hebben losgelaten. In dat geval wordt tegen ons gezegd: ,,Vrede!’’. Dat is vergeving, verzoening. Of zoals wij op Pasen mochten beleven: het is de nacht van vergeving, van nieuwe kansen. De Heer draagt onze pijn! Alles bij elkaar is het woord vrede dus een échte Paasgroet van Jezus!

Maar, zoals reeds gezegd, op die bewuste eerste dag was de apostel Thomas er niet bij. Als de andere leerlingen dan tegen hem zeggen: ,,Wij hebben de Heer gezien’’, kan hij niets met die ervaring. Thomas wil de handen van Jezus zien, met de gaten van de spijkers erin; hij wil ze met zijn vingers voelen.

De achtste dag, de dag van vervulling. De leerlingen zijn weer bijeen en Thomas is er nu wel bij, en dan gebeurt die wonderlijke ontmoeting tussen Jezus en Thomas. Zo is het ook voor ons, vandaag, met de achtste dag van Pasen en kunnen ook wij ons goed inleven in de figuur van Thomas, want ook wij waren er niet bij, toen Jezus verscheen op die eerste dag.

Daarom wil ik nu graag met jullie even terugkomen op het boek van Tomáš Halík.
,,Meestal wordt het verhaal zo uitgelegd’’, zegt Halík, ,,dat Jezus door zijn verschijning de apostel Thomas bevrijdde van zijn twijfel; hij werd van de ongelovige tot de gelovige Thomas en kwam ten slotte tot de belijdenis: ,,Mijn Heer, Mijn God’’.
En verder: ,,Ik heb ontdekt dat we niet in Jezus kunnen geloven en zeggen: ,,Mijn Heer, Mijn God’’, zonder aan zijn wonden te raken. We geloven in een gekruisigde, in een gewonde Jezus. Die mogen wij aanraken. Ja, het wordt ons door Jezus zelfs aanbevolen, zoals Hij tegen Thomas zegt: ,,Kom maar hier met je vinger. Raak de wonden aan, in mijn handen en mijn zijde.’’ In die wonden draagt Jezus alle wonden van de wereld mee; ook die wonden mogen wij aanraken. Wie de pijn in onszelf en in onze wereld niet serieus neemt, kan niet komen tot de belijdenis van: ,,Mijn Heer, Mijn God.’’ Tot zover Tomáš Halík.

In zijn boek maakt hij het heel concreet. Op een bepaald moment kwam hij in een weeshuis in India, waar veel kinderen aanwezig waren, die te lijden hadden van allerlei kwalen. Halík kon het niet aanzien en wilde wegvluchten uit dat weeshuis. Maar juist op dat moment hoorde hij: ,,Raak de wonden aan. Wend je niet af van het lijden.’’ Als je iemand of een groep mensen ziet lijden, ben je in eerste instantie geneigd je hoofd af te wenden; je kunt het niet aanzien. Maar als je ze aankijkt en de wonden aanraakt, kan God zich daarin openbaren als een liefdevolle God, die zich over iedereen ontfermt, en durf je te zeggen: ,,Mijn Heer, Mijn God’’.

Deze achtste dag staat dus niet los van wat wij in de liturgie op Goede Vrijdag naar voren gebracht hebben bij het kruis van Jezus. De wonden van toen zijn er nu nog, maar in die pijn kan het licht en de liefde van God doorkomen. Mag dat een troost zijn in deze dagen …

Herdenking overledenen  (Wouter Deruwe)

In het teken van de ‘verrijzenis’ heeft de Effatagemeenschap de gewoonte om op de 2^de Paaszondag haar overledenen te gedenken:  de mensen die ons het voorbije jaar ontvielen, dierbaren die we ons leven lang met ons meedragen, en in deze bijzondere corona-tijd nemen we niet in het minst ook het verdriet van ontelbaren over de hele wereld mee.
Samenkomen daarvoor kunnen we dit jaar niet doen. Stilstaan bij dit gebeuren wel. Daarom deze kleine bezinning en enkele suggesties.

Voorbeden

Omdat we verbonden willen blijven met elkaar, zeker in het gebed, bidden we:

• voor alles wat ieder van ons in zijn hart meedraagt, waar we ons ook bevinden in ons eigen kot;
• voor alle zieken die besmet zijn met het coronavirus met name uit onze gemeenschap:
  Tom Lippens, Katrien Van Oost en de schoonouders van Bernadette,
  dat ze genezen uit hun afzondering mogen komen;
• voor Dirk De Vogelaere die herstelt van een heelkundige ingreep, dat hij volledig mag herstellen;
• voor zovelen onbekenden maar ook de door ons gekende overledenen door het coronavirus o.a. de moeder van Geert Quaghebeur;
• voor alle mensen in de zorg die al zoveel weken het beste geven van zichtzelf voor zieke, oude en kwetsbare medemensen;
• voor alle mensen die dienstbaar zijn in zoveel ondersteunende diensten zoals kinderopvang, onderwijs, voeding, postbedeling, poetsdienst, vervoer, ophalen van huisvuil, …
• voor al wie aandachtig en attent zorgt voor medemensen die kwetsbaar of oud of eenzaam zijn;
• voor al onze dierbaren die we gedenken op deze Beloken Pasen in het licht van de verrijzenis en het geloof in de verrezen Heer; speciaal noemen we hier onze geliefde Guido die op 6 april, 67 zou geworden zijn;
• voor iedereen van onze Effatagemeenschap, om moed en doorzetting in deze moeilijke corona-periode.

Laten wij bidden, danken en zingen …   ♫  O lord, hear my prayer.