Openingslied:  ♫  115   Drempelgebed

Inleiding  (Jackie)

Vandaag lezen we verder in het evangelieverhaal van Lucas uit de zogeheten ‘vlakterede’ van Jezus. In het Matteüs-evangelie vinden we deze aansporingen van Jezus terug in de Bergrede.
In het middendeel van deze vlakterede bij Lucas worden 2 hoofdthema’s behandeld:

• De liefde voor de vijand
• Niet oordelen

Vorige week hadden we de eerste, ‘de liefde voor de vijand’. Walter gaf ons 4 sleutelzinnen mee, die hij ontleende aan het Hawaiiaanse vergevingsritueel:
‘Het spijt me, vergeef me, dank je wel, ik hou van je.

Als ik nu vandaag, zaterdag 26 februari, één van de koppen van de Standaard las (naast de vele en trieste koppen van het oorlogsgeweld in Oekraïne) moest ik hier aan terugdenken. Ik las de kop boven links op de voorpagina: Boon-genomineerde Pauline De Bok: ‘Ons schuldig voelen over onze levenswijze? Dat lijkt me nogal christelijk.’

Ik was, als christen mens, een beetje gestoord door deze zin, christen zijn is inderdaad kunnen zeggen dat het je spijt, maar het christen zijn houdt meer in dan dat.
Ik vond dat Pauline De Bok een nogal lichtvaardig en snel veroordelend oordeel had over het christen zijn, maar anderzijds en tegelijkertijd had ik ook snel een eerder veroordelend oordeel over Pauline De Bok. Ik dacht, misschien moeten we allebei eerst eens naar elkaar luisteren …

Vandaag zitten we dus meteen in het 2^de hoofdthema ‘niet (ver)oordelen’.

Laat ons luisteren naar Lucas, hoofdstuk 6, vers 39 tot 45.

Lezing:  Lucas 6, 27-38  (NBV21)

Hij sprak ook in gelijkenissen tegen hen: ‘Kan de ene blinde de andere blinde leiden? Vallen ze dan niet samen in een kuil?
Een leerling staat niet boven zijn leermeester; pas als iemand zich alles heeft eigen gemaakt, zal hij de gelijke zijn van zijn leermeester.

Waarom kijk je naar de splinter in het oog van je broeder of zuster, terwijl je de balk in je eigen oog niet opmerkt? Hoe kun je tegen hen zeggen: “Laat mij de splinter uit je oog verwijderen,” terwijl je de balk in je eigen oog niet ziet? Huichelaar, verwijder eerst de balk uit je eigen oog, pas dan zul je scherp genoeg zien om de splinter uit het oog van je broeder of zuster te verwijderen. 

Een goede boom brengt geen slechte vruchten voort, en evenmin brengt een slechte boom goede vruchten voort. Elke boom kun je aan zijn vruchten kennen, want van distels pluk je geen vijgen en van doornstruiken geen druiven. Een goed mens brengt uit de goede schatkamer van zijn hart het goede voort, maar een slecht mens brengt uit zijn slechte schatkamer het kwade voort; want waar het hart vol van is, daar loopt de mond van over.

Homilie  (Jackie)

Het is eigenlijk verwonderlijk hoeveel Vlaamse spreekwoorden, die wij vandaag nog allemaal kennen, er ontstaan zijn uit deze evangelietekst:

• Waar het hart van vol is loopt de mond van over
• Aan de vruchten herkent men de boom
• Als de ene blinde de ander leidt vallen ze beiden in de gracht
• de splinter in andermans oog wel zien, maar niet de balk in het eigen oog

Met deze verzen van Lukas worden we gewezen op het gevaar dat wij lopen als mens, ook als christen mens, een lichtvaardig of verkeerd oordeel uit te spreken.
Het deed me denken aan een heel eenvoudig verhaal dat ik meemaakte tijdens onze pelgrimstocht enkel jaren terug met 25 mensen in de streek van de Katharen, ‘le sentier Cathare’ in het zuiden van Frankrijk van Port-La-Nouvelle aan de Middellandse zee tot Foix, tocht die we dit jaar terug gaan stappen, een aanrader omwille van de prachtige natuur, de kans tot reflecteren en jezelf eens te ontmoeten, de uitdagende fysieke prestatie (je moet dat nu ook niet overdrijven), de toch wel interessante geschiedenis. De katharen (van het Grieks: καθαροί, katharoi, "de zuiveren") waren een religieuze beweging die tijdens de 12^de en 13^de eeuw een grote aanhang kende in de westelijke Languedoc. Ze lieten zich inspireren door het leven van Jezus Christus, maar hun mystieke, symbolische en non-dualistische interpretatie van de Bijbelverhalen week ver af van die van de Rooms-Katholieke Kerk. Voor de katholieken waren hun ideeën ketters die hard bestreden moest worden. Ze werden met vervolging, kruistochten, inquisitie uitgeroeid tot er geen katharen meer waren. De laatsten, die zich terugtrokken in burchten werden levend verbrand. Die ruïnes van burchten zijn de stille getuigen van deze moordpartijen.

Tijdens die tocht wordt aan de deelnemers de inspirerende vraag voorgelegd: ‘hoe anders mag een ander zijn voor we hem veroordelen?’ We vragen dan ook aan de deelnemers op voorhand al eens goed na te denken over deze vraag en, als men dat wenst tijdens de ‘spirit momenten’ die we dagelijks hebben eventueel een verhaal te delen met de groep uit hun eigen ervaring.

Een van de deelnemers vertelde het eenvoudig verhaal over haar afkeer die ze had ten opzichte van mensen met tatoeages, veroordeeld op voorhand, maar ze vertelde ook over haar adolescente dochter die op een dag binnenkomt met haar nieuwe vriend … vol met tatoeages. Het was een mooi verhaal van oordelen, veroordelen, misprijzen, tot uiteindelijk …. inzicht, wat voor een fantastische jongen dit was, de geweldige schoonzoon die hij ondertussen geworden is.

Je ziet, oordelen doen we allemaal, en we weten dat we soms heel snel een mening vormen, een mening gedeeld met de groep waar we ons goed thuis voelen, een mening gebaseerd op feiten die we weten van horen zeggen, op feiten die we ervaren vanuit onze eigen leefwereld.

We hebben allemaal onze eigen ‘toetssteen’, daar kunnen we echt niet onderuit. Waar we wel onderuit kunnen is de keuze van onze toetssteen:

• Gebruiken we voor onze toetssteen de pincode van “wij”, “onze westerse manier van maatschappij denken?
• Gebruiken we de bijbel, de evangelische waarden?
• Gebruiken we het verhaal van de mensen?
• Gebruiken we de journalistieke verhalen in de kranten en het nieuws?
• Gebruiken we de Koran?
• …

Laat ons in die geest rustig biddend luisteren naar het lied l’Auvergnat van Georges Brassens. Volgens sommige bronnen verwijst dit naar het evangelie van vandaag.
In het begin van de 20^ste eeuw was Franrijk nog heel landelijk en kwamen in Parijs veel mensen toe vanuit de provincies.
De Parijzenaars reageerden afwijzend en veroordelend naar deze “nieuwkomers”. “Les Auvergnats” hadden/kregen, de kwalijke reputatie extreem gierig te zijn en werden niet aanvaard door de goegemeente. Nochtans is het een Auvergnat die zijn hout weggeeft om de ander te verwarmen. De vrijgevigheid van deze persoon contrasteert dan ook met de houding van de “weldenkende” gemeenschap.

Tafelgebed:  ♫  140   Thuma mina

Onze Vader

In het evangelie roept Jezus ons op om niemand te veroordelen,
om in alle omstandigheden naar de ander toe barmhartig te zijn zoals God barmhartig is.
Bidden we nu tot die barmhartige Vader: Onze Vader ...

Slotgebed

“Ik hoop dat je nooit over Mij zult zwijgen”, zegt God,
“en dat je altijd over Mij blijft vertellen, omdat je hart vol is van Mij
en omdat je je eigen leven bouwt op de fundamenten
van het leven van Jezus”.

Dat willen wij proberen, Heer …
om zo goede mensen te zijn die Jezus’ boodschap
handen en voeten geven.

Help ons opdat alles wat we doen een enthousiaste vertaling zou zijn van ons geloof in Jou
en laat onze hoop en onze liefde een zegen zijn voor de mensen met wie we samenleven. Amen.