23 zondag door het jaar B - 'Effata ... ga open!'  (07/09/2024)

Inleiding  (Jean-Lou)

Bloemen zijn prachtig als ze gaan bloeien. De pracht van hun kleuren komen tot uiting, ze gaan bij dag open en zijn een bron van leven voor de vele vogels en insecten die hun nectar nodig hebben om te leven.
Ze worden ook gebruikt om vele gemoedstoestanden te vertalen, wie kent niet het gezegde ;” zeg het met bloemen”, zo staat bv.
De passiebloem voor lijden en dood van Christus, voor opoffering en vrede
De primula voor hoop
De iris voor ik heb een boodschap voor jou
De roos voor liefde, genegenheid, geluk en vreugde
De rode tulp voor perfecte liefde, de paarse tulp voor koninklijk, de gele tulp voor vrolijkheid en de witte tulp voor vergeving
De lelie voor zuiverheid en geluk
Het vergeet-me-nietje voor eeuwige liefde
Dat is een gans boeket en vandaag stuur ik dit boeket naar onze gemeenschap, want het is ons naamfeest: EFFATA? ga open!!!!

Jezus spreekt in het Aramees een kort machtswoord uit. Marcus heeft dit oorspronkelijk woord bewaard en het naar het Grieks vertaald. We mogen het lezen als een uitnodiging om als Effata-mens te leven met zintuigen open voor alles.

Maar laten we nu eerst luisteren naar het verhaal dat Marcus heeft neergeschreven:

Lezing:  Marcus 7, 30-37  (NBV21)

Ze vertrokken uit die streek en reisden door Galilea, maar Hij wilde niet dat iemand dat te weten kwam, want Hij was bezig zijn leerlingen onderricht te geven. Hij zei tegen hen: ‘De Mensenzoon wordt uitgeleverd aan de mensen. Die zullen Hem doden, maar drie dagen na zijn dood zal Hij opstaan.’ Ze begrepen deze uitspraak niet, maar durfden Hem geen vragen te stellen.
Ze kwamen in Kafarnaüm. Toen ze in huis waren, vroeg Hij hun: ‘Waarover waren jullie onderweg aan het redetwisten?’ Ze zwegen, want ze hadden onderweg met elkaar getwist over de vraag wie van hen de belangrijkste was. Hij ging zitten en riep de twaalf bij zich. Hij zei tegen hen: ‘Wie de belangrijkste wil zijn, moet de minste van allemaal zijn en ieders dienaar.’ Hij pakte een kind op en zette het in hun midden neer; Hij sloeg zijn arm eromheen en zei tegen hen: ‘Wie in mijn naam één zo’n kind ontvangt, ontvangt Mij; en wie Mij ontvangt, ontvangt niet Mij, maar Hem die Mij gezonden heeft.’

Homilie  (Jean-Lou)

Beste vrienden,
De 7 verzen van vandaag zijn elk afzonderlijk reeds zeer duidelijk wat Marcus ons wil zeggen over Jezus. Vooreerst laat hij Jezus Van Tyrus naar Dekàpolis gaan. Dekàpolis was een heidense streek voor het grootste deel gesitueerd in het huidige Jordanië. Voor de luisteraar was de boodschap duidelijk. De man, de doofstomme, is geen jood, maar een heiden. Het is geen uitverkorene. Welintegendeel. Het is “een sukkelaar”, naar ziel én lichaam, die bij Jezus wordt gebracht en die zijn volle aandacht zal krijgen.

En dan valt op dat het andere mensen zijn die de dove man bij Jezus brengen, mensen helpen kan ook betekenen: mensen de juiste weg wijzen. Dat is goed natuurlijk, maar bij de voorbereiding las ik een tekst : Wat wou de doodstomme zelf? In de bundel Theologie en beperking brengt Jacqueline Kool een voorval uit een godsdienstles. De leraar spreekt over Gods nieuwe wereld. In de klas zit een leerling die doof is. De leraar zegt dat hij zal kunnen horen in die nieuwe wereld. “In de nieuwe wereld zal jij kunnen horen.” De leerling protesteert bij deze uitspraak: “Nee, in de nieuwe wereld zal God in gebaren spreken.” “Het kind wil niet primair een paar goede oren hebben, het wil dat de ander – en wel op het diepste niveau, namelijk op het niveau van God - zijn of haar taal spreekt. De bevestiging, die het kind vraagt, gaat veel verder dan de bevestiging die de leraar biedt: het wil geaccepteerd worden en gezien en gehoord worden zoals het is en van daaruit echte communicatie ervaren met de ander”.

En ik ben er ook van overtuigd dat het daarover gaat als Jezus zuchtte en dan naar de hemel opkeek, Jezus stond vertrouwvol in het leven, want bij Hem was geloven overtuigd zijn dat het goed zal komen als je op God vertrouwd. En nadat hij de oren en tong van de man aanraakte zei Jezus tot de man: “Effata” – “Ga open”.

Opengaan …
Een genezingsverhaal zoals dit is vaak een voorafbeelding van het grote verrijzenisverhaal:
het graf dat open gaat,
de mens die opstaat uit lijden en dood.
Het verhaal van Jezus Christus en het verhaal van het christendom verwijst voortdurend naar dit wonder:
dat gesloten deuren kunnen geopend worden, dat mensen die in zichzelf opgesloten zitten uit zichzelf kunnen breken.
“Ga open”: het zijn woorden die tot ieder van ons gericht zijn, ieder in zijn eigen taal, ieder ook in zijn eigen geloofstaal.
We worden uitgenodigd om ons open te stellen voor de andere, voor een nieuwe en betere wereld.
In die andere en in die nieuwe wereld ontmoeten wij God.
“Ga open”: we worden ook uitgenodigd om deze woorden tot elkaar te spreken wanneer onze relaties vast zitten.
En hoe vaak kan dat niet gebeuren: ruzies, niet begrepen worden, op mekaar uitgekeken zijn, en zoals vorige week door Anja aangebracht van breuklijnen naar sporen, maar vooral naar de problemen luisteren van anderen, maar ook je problemen uitspreken, zodat men je in de richting kan helpen om je te begeleiden naar mogelijke oplossingen.

Maar Jezus heeft de man eerst afgezonderd van de menigte, Hij wil geen pottenkijkers, Hij is geen showman.
De genezing is een intiem gebeuren, tussen twee mensen.
Als wij iemand helpen, dan moeten wij dat niet op een opvallende manier doen.
Mensen bijstaan doe je in alle bescheidenheid: dat is best voor wie helpt en voor wie geholpen wordt.
Jezus was, zo blijkt uit het evangelie van Marcus, bang dat de mensen een verkeerd beeld zouden hebben van hem.
Hij kon mensen genezen, mensen hadden vertrouwen in hem en begonnen Hem meer en meer te zien als de grote Messias,
ja zelfs als de nieuwe Koning.
Jezus wou niet dat Hij op die manier zou bekeken worden door de mensen.
Hij voelde het niet als zijn roeping om koning te zijn die gediend moest worden, integendeel: hij wou zelf dienaar zijn van allen. En dat komt telkens terug in de genezingsverhalen, Hij wil absoluut niet in de schijnwerpers staan om de genezing, maar om duidelijk te maken dat God vertrouwen schenkt als je naar Hem wil luisteren, om dan volop te getuigen van zijn leven gevende kracht, zoals de bloemenpracht, van de inleiding, een leven geeft aan zichzelf door de insecten die hun zaden overbrengen, maar die insecten die er dan ook zelf voedsel vinden en zo steeds verder gaat de boodschap, getuigen in de natuur van God die leven geeft in overvloed.

Bij de voorbereiding hoorde ik het liedje van Boudewijn de Groot, “Ik wil je wat vertellen, voor het slapen gaan“: we overlopen onze dag, stellen vast dat we van her naar daar lopen en bezigzijn en ons toch eenzaam voelen en juist in de stilte voor het slapengaan eigenlijk vaststellen ... “God, ik heb je nodig”.

Luisterlied:  "Ik zal je iets vertellen" - Boudewijn de Groot  → https://www.youtube.com/watch?v=HZEGHVT53GI 

Tafelgebed

God, in jouw naam zijn wij hier samen. Niemand heeft Jou ooit gezien, maar elke dag opnieuw is het duidelijk hoe Jij werkzaam aanwezig zijt, daar waar mensen elkaar vinden en van elkaar houden, waar mensen de handen in elkaar slaan en kleine stappen zetten om deze wereld om te bouwen tot jouw wereld.
Wij zien Je aan het werk, God, in de ontluikende liefde tussen mensen, in groeiende solidariteit,
in blijvende verbondenheid, in de kleine en grote inzet voor vrede en gerechtigheid.
Wij zien Je aan het werk in Jezus, jouw Zoon:
de Woorden die Hij sprak, waren jouw Woorden en worden nu de onze. Zijn keuze voor kleine mensen was jouw keuze en wordt nu de onze.
In Hem heb Jij jouw droom in onze handen gelegd: dat doven niet doof blijven en stommen niet stom.
Dat er voor elke mens leven mogelijk is, leven in overvloed.
Hem willen wij hier noemen als inspiratie, als wegwijzer voor ons leven, als blijvende oproep om te blijven doen wat Hij heeft gedaan.

Tafelgebed:  ♫  87 Dat gedenken wij

Onze Vader

Laten wij nu samen het gebed bidden tot God, onze Vader; het gebed dat ons als christenen over de hele wereld met elkaar verbindt.  Onze Vader …

Vredeswens

God,
leer ons dromen van een betere wereld, maar dan met open ogen en oren.
Geen wereld van romantische fantasie, maar een werkelijkheid.
Geef ons daarom de moed om op te staan en die droom in daden om te zetten.
Want je kunt geen volledige vrede voor jezelf verwerven,
zonder vrede voor iedereen na te streven.

Die vrede van de Heer zij altijd met ons.

En geven wij elkaar een hartelijk teken van vrede.

Broodbreking

Jij die ons gezegd hebt wat leven is: te doen wat goed is, recht, elkaar bevrijden.
Jij die het licht in ons geschapen hebt, dat niet de duisternis ons overmeestert, dat niet het laatste woord is aan de dood.

Want, stommen blijven stom, tot iemand opstaat en naar hen toegaat, tot iemand komt en voor hen spreekt.
Doven blijven doof, tot iemand opstaat en naar hen toegaat, tot iemand komt en voor hen hoort.

Het brood staat voor ons klaar.

Als wij eten van dit brood, het breken, en delen met elkander …

♫ 17  Dan zal er vreugde zijn op aarde …

Door samen te eten van het Brood waarin de Heer Zich voor ons breekt en deelt, kan in ons het besef groeien dat wij, over alle verschillen heen,
één familie vormen, elkaars broers en zussen zijn, die elkaar dienen vast te houden, die voor elkaar verantwoordelijk zijn.
Daarom brak Hij zich voor ons in dit Brood.

Kom dan aan tafel … het brood staat voor ons klaar.

Bezinning

God is altijd online
op het wereldwijde web
bij Hem is nooit een storing
en Zijn server is nooit bezet.

Met God chatten is altijd mogelijk
het contact is levensecht
de verbinding is gelukkig draadloos
ook zonder computer kun je bij Hem terecht.

Hackers kunnen niet storen
Gods firewall werkt altijd correct
je zult hem wel zelf moeten installeren
dan is jouw verbinding perfect.

Gods computer zoekt heel het net af
om te verbinden met jou en mij
we mogen gratis downloaden
en virussen zijn er niet bij.

De beste programma’s kun je bij Hem krijgen
dan loopt je computer als een trein
en mocht je harde schijf toch crashen
dan is God voor jou altijd online.

Hij heeft geen wachttijd en geeft goede adviezen
Hij heeft zelfs een Handleiding gemaakt
als je die gebruikt als leidraad voor je leven
dan wordt jouw (levens)computer nooit meer gekraakt

(Effata vertaald naar onze tijd)

Voorbeden

God, bijna elke dag ervaren we
hoe moeilijk het is open te staan voor een ander,
de ander werkelijk te verstaan.
Hoe moeilijk het ook is voor onszelf
om uit te spreken wat ons bezig houdt,
ons beroert en beweegt.

Bevrijd ons van die dovemansoren,
van die dovemansgesprekken,
van die beelden zonder klank …

Leer ons onze oren en ogen te openen en te kijken en te luisteren met een liefdevol hart.

Keren wij dan ons hart tot God en bidden …

Slotgebed

God,
het is jouw droom en hartenwens dat alle mensen gelukkig zijn.
Doven moeten kunnen horen, stommen moeten kunnen spreken,
anders vereenzamen zij harteloos in een woestijn van achterdocht.

Als geen ander zette Jezus van Nazareth, jouw Zoon, zich in om jouw droom te realiseren.

Hij raakte de zieken aan en genas hen met kracht. Hij sprak tot hen: ‘Effata - Ga open’,

word vrij en gelukkig, samen met al je medemensen want elk-ander is de moeite waard.

Geef ons jouw Geest en jouw kracht om voort te zetten wat Jezus deed:

zich wegschenken aan anderen, meedelen, genezen, toekomst schenken, ogen en oren openen tot horen en zien vergaat.

Amen.

Sylvester Lamberigts