1 zondag van de vasten C  -  'De brug van Dankbaarheid en Delen'  (05/03/2022)

Openingslied:  ♫  42   Voor de zevende dag

Wek mijn zachtheid weer.
Geef mij terug de ogen van een kind.
Dat ik zie wat is.
En mij toevertrouw.
En het licht niet haat.

Gebed voor Oekraïne

Bernadette vertelde het al op Aswoensdag: deze vasten werken we rond het thema “ver-bond-en tot be-vrij-ding”. Toen we die keuze maakten wisten we niet dat er nu oorlog zou zijn in Europa, dat Rusland Oekraïne effectief zou binnenvallen.

De thema-zin krijgt plots een extra laag. God zoekt het goede, de verbondenheid, geen oorlog, geen verdeeldheid, geen onvrijheid.

Laten we het even stil maken ter herdenking van alle slachtoffers van oorlog en geweld, waar ook ter wereld en speciaal deze in Oekraïne, ongeacht hun nationaliteit. 

En bidden we dan samen:

God,
met lege handen sta ik voor U.
Onmachtig ook,
nu het ene land het andere binnenvalt.
Mijn longen zitten vol lucht om woorden te schreeuwen,
maar mijn mond kan alleen het woord vrede vormen.

Met lege handen sta ik hier voor U.
Zend uw Geest van Wijsheid:
dat zij het inzicht geeft aan hen die dit geweld kunnen stoppen.

Zend uw Geest van Kracht:
dat zij hen die beslissingen kunnen nemen,
de moed geeft de vredesweg te kiezen.

Zend uw Geest van Barmhartigheid:
dat mensen elkaar als mens kunnen blijven zien,
en met barmhartigheid blijven behandelen,
dat angst, woede en haat niet de raadgevers zijn.

En, God,
zend uw Geest van Troost:
dat zij aan iedereen uw ontferming mag laten voelen
die geraakt wordt door de oorlog en het geweld.

Amen.

Inleiding  (Frans/Bernadette)

Tijdens de gewone zondagen van deze veertigdagentijd lezen we verhalen uit het Oude Testament.
Het is soms wat wennen, maar toch kunnen ze ook ons vandaag verder helpen.
Vandaag horen we een stuk uit Deuteronomium, het vijfde boek van de Thora.
Na 40 jaar in de woestijn, staan de joden aan de rand van het beloofde land, het land van melk en honing dat de Heer zijn volk Israël schenkt.
Mozes weet dat hij het zelf niet zal kunnen betreden, maar hij geeft de joden nog een aantal voorschriften en regels mee en probeert hen - nog eens - duidelijk te maken wat belangrijk is.

Het stuk dat we vandaag lezen komt uit het 26e hoofdstuk en hij legt hen uit dat ze het eerste en beste deel van de eerste oogst in het beloofde land moeten offeren aan Jahwe. Ze brengen dat in een mand bij de priester van dienst.

Luisteren we er dan gebeurt.

Lezing:  Deuteronomium 26, 4-10  (NBV21)

Als de priester de mand in ontvangst heeft genomen en die voor het altaar van de HEER, uw God, heeft neergezet,
moet u het volgende voor de HEER belijden:

‘Mijn vader was een zwervende Arameeër.
Hij trok naar Egypte en woonde daar als vreemdeling met een handvol mensen, maar ze groeiden uit tot een zeer groot en machtig volk.
De Egyptenaren begonnen ons slecht te behandelen: ze onderdrukten ons en dwongen ons tot slavenarbeid.

Toen klaagden we de HEER, de God van onze voorouders, onze nood.
Hij hoorde ons hulpgeroep en zag ons ellendig slavenbestaan.
En de HEER bevrijdde ons uit Egypte,
met sterke hand en opgeheven arm,
op angstaanjagende wijze, met tekenen en wonderen.

Hij bracht ons hierheen en gaf ons dit land, dat overvloeit van melk en honing.
HEER, hierbij breng ik U de eerste opbrengst van het land dat U me gegeven hebt.’

Bied de HEER, uw God, zo uw gaven aan en kniel voor Hem neer.

Deelmoment  (Frans/Bernadette)

In de “vasten”, de voorbereidingstijd op het hoogfeest van Pasen, gaat het om het verdiepen van onze relatie met onze God van Liefde, die zijn naam Ik-zal-er-zijn telkens weer aan ons kenbaar maakt, die ons telkens weer uitnodigt om Zijn voorbeeld te volgen.

Dat klinkt mooi, maar hoe doe je dat?

Een goed begin is Dankbaarheid, beseffen dat we al heel wat hebben ontvangen, zomaar gekregen, zonder dat we daar zelf iets voor hebben moeten doen:
de aarde, ons leven, het vermogen om lief te hebben, om keuzes te maken, om te groeien, enz.

Dankbaarheid vormt een brug tussen gisteren, vandaag en morgen, bedekt met mildheid en zelfrelativering. Beseffen wie we zijn, maar zijn, waar we vandaan komen en in welke mate we geluk hadden met onze ouders en hun sociaaleconomische toestand. Beseffen dat we telkens opnieuw kansen krijgen, dat we ervoor kunnen kiezen om dichter naar God en naar de mensen om ons heen toe te groeien.

Telkens wanneer er iets nieuws begint, is er ook reden tot dankbaarheid, ook al moet je soms dieper of diep graven om die reden te ontdekken.
In de lezing van vandaag is dat de aankomst in het beloofde land.

Mozes geeft praktische instructies, voorschriften, maar dat is niet de essentie. Wel de boodschap die er doorheen klinkt:

  • Wees niet hoogmoedig, maar nederig:
    Kijk naar je verleden, dat niet altijd zo fraai was. Een ‘zwervende Arameeër’ was een uitgestotene die een onzeker bestaan leidde. En in Egypte werden ze tot slaven gemaakt. Dat kan iedereen overkomen, ook nu nog. Maar voor God is je afkomst niet belangrijk. Hij ziet iedereen graag. Voor God zijn de uitgestotenen,
    de mensen in slavernij ook belangrijk. Hij wil iedereen bevrijden en helpen om tot een volwaardig en menswaardig bestaan te komen.
  • Vertrouw op de Heer. Hij blijft trouw aan zijn verbond.
    Wees blij dat je hulp kreeg op momenten dat je het niet meer zag zitten, dat God je ook toen niet in de steek liet, integendeel.
  • Wees dankbaar voor wat je krijgt én deel van wat je hebt.
    De mand met het eerste en beste van de oogst is niet alleen een dankoffer voor God, maar was ook bedoeld om te zorgen dat de priesters - die geen eigen land hadden - en de behoeftigen (zoals weduwen, wezen en vreemdelingen) ook eten zouden hebben.

Vanuit die dankbaarheid kunnen we ons opnieuw of nog meer toewenden naar de Liefde van God. Het is bouwen aan onze relatie met God en van daaruit aan onze relatie met mensen. Relatie vertrekt vanuit vrijheid, veronderstelt betrokkenheid en creëert verbondenheid.
Diepgaande relatie is leven gevend en laat ons vreugde ervaren.

 

Het is een tijd van beschouwen, herbronnen. Eens “tijd” maken, nemen om na te gaan waar je mee bezig bent, in welke mate je voldoening haalt uit wat je allemaal doet. Om dingen terug meer bewust te doen, met je volle aandacht bij wat je op dat moment doet, leven in het nu. Genieten van wat je doet. En dan ga je misschien minderen van snoepen of drinken of roken … omdat je het niet meer routinematig doet, maar weloverwogen, bewust kiezend.

Het is ook bruggen bouwen met mijn binnenkant, mijn diepste ik. Met mijn gevoelens en de noden die er achter zitten. Met wie ik ben, wat ik goed kan en waar ik minder goed in ben. Aanvaarden wat is en zoeken naar wat kan, nog kan of nog meer kan.

Bruggen naar boven, naar God, mij door Hem laten raken en inspireren.

Bruggen naar de mensen links en rechts van mij.
Bruggen naar de droom van een wereld waar het voor iedereen goed is om te wonen, waar er genoeg brood en water is voor iedereen.

Bruggen bouwen … én kiezen welke kleine stap vooruit ik in de volgende week wil zetten.
Niet alles tegelijk, maar één stap(je), want elke reis begint met een eerste stap.

Offerandelied ♫  112   Ik zoek een land

Ik zoek een land waar vrede is,
waar haat en nijd verdwenen is

en waar de mensen hand in hand
tezamen leven, in dat land.

Ik zoek een stad waar vrede is,
waar eenzaamheid te dragen is
en waar de mensen zorgen dat
er niemand doodloopt in die stad.

Ik zoek een huis waar vrede is,
waar liefde ons tot woning is
en waar de mensen last en kruis
tezamen dragen in dat huis.

Ik zoek een mens die vrede is,
die  ons een weg tot leven is
en die de mensen op doet staan,
de handen aan de ploeg laat slaan.

Ik zoek een land dat niet bestaat,
een droom die haast verloren gaat,
een stad, een huis, een luchtkasteel,
o, God, vraag ik misschien te veel?

Tafelgebed

We komen rond deze tafel staan zoals op zoveel plaatsen ter wereld.
Aan deze tafel nemen we elkaar mee in verbondenheid: verbonden met allen die met ons meevieren, hier aanwezig en via de zoom.
We denken speciaal aan diegenen die het moeilijk hebben om staande te blijven, waar ook op deze wereld.
We verbinden ons met allen die het verlangen naar een betere wereld omzetten in daden.

204  Gij die uw gemeente bijeen roept

Onze Vader

Bidden wij samen tot die Ene: Onze Vader ...

Vredeswens

Heer Jezus,
laat ons wonen in het land
waar mensen en volkeren elkaar bij name noemen
en elkaar de vredeshand reiken,
waar alle harten doordenkt zijn van uw vrede.
Moge die Jezusvrede en -vreugde altijd met u zijn.
En wensen wij die van harte aan elkaar toe.

Lied:  ♫  26   Sjaloom, Gods vrede kome over jou

Sjaloom, Gods vrede kome over jou!
Sjaloom, Gods vrede kome over jou!
Sjaloom, breng Gods vrede bij de mensen om je heen.
Sjaloom, dan rust ook Gods vrede over jou!

Broodbreking

Overal op de wereld komen mensen samen om te eten van dit brood .
Met hen voelen wij ons verbonden.
Dit brood is het leven dat wij samen delen.
In het brood weten wij Jezus aanwezig en al diegenen die dit met elkaar delen.
Het brood staat voor ons klaar,
als we eten van dit brood, het breken en delen met elkander ...

♫  17   Dan zal er vreugde zijn op aarde ...

Bezinning:  Een brug naar vrede ...

We verlangen allemaal naar vrede,
gefundeerd op de gelijkwaardigheid van mensen.
Vrede in ons gezin, familie, gemeenschap, land, de ruime wereld.
Ook hier geldt: verbeter de wereld, begin bij jezelf.
Of zoals Dag Hammarskjöld, secretaris van de VN het omschreef in 1954:

“Ons werken aan vrede
moet beginnen in het persoonlijk leven
van ieder van ons.

Om voor de mensen een wereld zonder vrees te bouwen,
moeten wij zelf zonder vrees zijn.

Om een rechtvaardige wereld te bouwen,
moeten we zelf rechtvaardig zijn.

En hoe kunnen we voor vrijheid vechten
als we zelf niet vrij zijn in onze geest?

Hoe kunnen we anderen vragen om offers te brengen
als wij zelf niet bereid zijn om dat te doen?

Enkel in werkelijke overgave aan het algemeen belang
kunnen we die sterkte en onafhankelijkheid ,
die eenheid van doel, die gelijkberechtiging
bereiken die nodig zijn
om aan onze plicht aan de toekomst te voldoen,
als mensen van een generatie
aan wie de kans gegeven is
om tijdig te bouwen
aan een wereld van vrede.”

Voorbeden

Vertrouwen we nu onze gebeden toe aan een Vader van liefde die elk van ons persoonlijk bij onze naam kent
en open staat voor alle onze zorgen, vragen en wensen   ...

♫  123   Roep onze namen

Roep onze namen
dat wij u horen
dat wij weer ademen
dat wij u leven.

Slotgebed

Goede God,
Jij kent ons beter dan wie, wat er in ons leeft, waar we met bezig zijn, wat onze zorgen zijn.
Laat ons vertrouwen op jouw woord: “Ik ben”
“Ik zal er zijn” ga met ons mee op weg om bruggen te bouwen tussen mensen, wereldwijd.
Laten we ons verbonden weten met velen de komende dagen om  Jouw weg van licht en liefde te zijn,
in deze vastentijd en alle dagen van ons leven.
Amen.