Openingsgebed

God,
Jij, Bron van alle leven,
Jij, die als een Vader, als een Moeder
van ons houdt.
Wees er,
hier in ons midden
nu wij brood delen
en elkaar ontmoeten in Jouw Naam:
Vader, Zoon en heilige Geest.
Amen.

Inleiding  (Jackie)

We zitten vandaag op het einde van het ‘broodhoofdstuk’, de ‘broodrede’ in het Johannes evangelie. Door de vakantie en het feit dat wij vorige week 15 augustus in het weekend hadden en dus vorige week Maria gevierd hebben, hebben wij enkele delen van deze broodrede gemist.

Het begon met vermenigvuldiging van de broden en vissen. En … na de broodvermenigvuldiging waren Jezus’ leerlingen enthousiast. Ja, dat was spectaculair.

En herinneren jullie nog 2 weken geleden dat wij toen de woorden lazen die Johannes Jezus in de mond legde: "Ik ben het levende brood dat uit de hemel is neergedaald; wanneer iemand dit brood eet zal hij eeuwig leven". Dat werd al wat moeilijker. Wie denkt Jezus wel te zijn? dachten ze. We kennen hem toch als de eenvoudige zoon van een simpele schrijnwerker en zijn vrouw Maria.

Wij, in de viering, hadden toen wel door hoe belangrijk deze woorden waren: wij werden uitgenodigd elkaar te ontmoeten rond de maaltijd, waar wij samen het brood breken en delen, samen kunnen bezield worden en geladen met een groot gevoel van vriendschap en liefde voor elkaar.

Vandaag sluiten wij hoofdstuk 6 in Johannes af en je zult voelen dat er enige wrijving blijft zitten bij de volgelingen van Jezus.
Zij kunnen Jezus niet zomaar aanvaarden als Gods Woord dat uit de hemel neerdaalt. Zij kunnen Hem niet zomaar volgen, zeker niet in zijn liefde tot het uiterste.
Dit wordt een moeilijke keuze. Kiezen is moeilijk.

Laten wij luisteren …

Lezing:  Johannes 6, 60-69  (NBV)

Veel leerlingen die het gehoord hadden zeiden: ‘Dit zijn harde woorden, wie kan daarnaar luisteren?’ Jezus wist wel dat zijn leerlingen protesteerden en zei tegen hen: ‘Ergeren jullie je hieraan? Maar als jullie nu de Mensenzoon zouden zien opstijgen naar waar hij eerst was? De Geest maakt levend, het lichaam dient tot niets. Wat ik gezegd heb is geest en leven. Maar sommigen van jullie geloven niet.’ Jezus wist namelijk vanaf het begin wie er niet geloofden en wie hem zou uitleveren. ‘Daarom heb ik jullie gezegd,’ zei hij, ‘dat iemand alleen bij mij kan komen als het hem door de Vader gegeven is.’ Toen trokken veel leerlingen zich terug en gingen niet verder met hem mee.

Jezus vroeg nu aan de twaalf: ‘Willen jullie soms ook weggaan?’ Simon Petrus gaf antwoord: ‘Naar wie zouden we moeten gaan, Heer? U spreekt woorden die eeuwig leven geven, en wij geloven en weten dat u de heilige van God bent.’

Het 2^de houdt in, dat horen we vandaag: “zichzelf breken, delen en geven en anderen dienen” dat is de weg om zelf echt gelukkig te worden, de weg van en naar Gods Rijk. Dat was in die tijd, en misschien ook vandaag, voor velen toch wel een stap te ver, onaanvaardbaar, en zij dropen dus af.

En wij, wat doen wij met die keuze? Wat doen wij met die keuze als kerk, als Effatagemeenschap, als persoon?

Geef toe, niet eenvoudig. We willen wel voor de 2^de keuze gaan, maar lukt dat?

Met het oog op het evangelie van vandaag las ik in de Nieuwsbrief van “Evangelie levensnabij” dat wij als maatschappij voor 4 belangrijke uitdagingen staan in de komende jaren, in alfabetische volgorde:

• de klimaatverandering
• de pandemie
• populisme en extremisme
• vluchtelingen en migratie

Het wereldwijde karakter van de klimaatverandering hoeft geen betoog. Het besef van het hoogdringend karakter ervan, is bij ons pas helemaal doorgedrongen met de overstromingen in juli van dit jaar.

Een pandemie is een infectieziekte over heel de wereld. Begin 2020 leek covid-19 nog iets te zijn van voorbijgaande aard. Thans beginnen we te beseffen: we gaan er moeten leren mee leven.

Met de opmars van de taliban in Afghanistan is het moslimextremisme opnieuw actueel en het populisme van extreem rechts in Westerse landen waaronder Vlaanderen, kent een enorme opmars. Het blanke, uiterst rechts gedachtengoed lijkt wel, het spiegelbeeld te zijn van het moslimfundamentalisme.

Dit alles veroorzaakt en versterkt migratie en de vluchtelingenproblematiek.

Nu zal je me zeggen: dat kunnen wij toch niet oplossen, dit is een zaak die de politiek moet oplossen. Wij hebben daar niet veel mee te maken.

Dat is misschien juist maar toch, vergeet het belang niet van de publieke opinie (sociale media), het belang van onze opinie. Hier speelt levensbeschouwing, de keuze die wij maken, als individu, als Effatagemeenschap, een grote rol. De keuze tussen ‘individuele belangen’ en het ‘belang van ’t algemeen’, tussen ‘egoïsme’ en ‘solidariteit’, tussen ‘kortzichtigheid’ en ‘universalisme’.

En hoe proberen wij dan als individu, als Effatagemeenschap, kerk te zijn, een gemeenschap, een kerk die kiest voor Jezus, die kiest voor de keuze: “zichzelf breken, delen en geven en anderen dienen”. Ook hier had ik heel veel aan wat ik las in ‘Evangelie Levensnabij’, aan het gedachtengoed van Hans Küng, de Oostenrijkse theoloog, priester, die overleed in april van dit jaar.

Ik las en begreep dat de Kerk geworden, ontstaan is en zich met de tijd ontwikkeld heeft, maar dat ze ook op dwaalwegen, soms verschrikkelijke dwaalwegen is terecht gekomen. Ik heb geleerd dat de Kerk in de geest van het Nieuw Testament zou moeten uitgroeien tot een ‘wereldwijde gemeenschap van vrouwen en mannen die het woord van Jezus horen en vandaag voor onze tijd dit woord overdenken en realiseren. Vrouwen en mannen die samen maaltijd vieren, een maaltijd die ons met Jezus en met elkaar dieper verbindt.

Ik las en begrijp dat die gemeenschap geroepen is om in de wereld van vandaag op te komen voor gerechtigheid en menselijkheid, broederlijk verenigd met andere geloofsovertuigingen. Daarom, zegt Hans Küng, moet de kerk zich telkens weer over haar oorsprong bezinnen en voortdurend bereid zijn zich te hervormen om zo gevrijwaard te zijn van de bekoring om macht uit te oefenen en de bekoring om een onmenselijk systeem te worden dat alleen maar waakt over de eigen zelfgemaakte regels en daarbij ‘dissidenten’, die even afwijken, bedreigt en afzet. Hij durfde zelfs te schrijven: ‘gehoorzaamheid is alleen aan God verschuldigd, niet aan de paus’. Dat was er teveel aan. Maar denken we ook aan bisschop Jacques Gaillot, aan Eugen Drewermann, aan Romero, aan figuren bij ons als priester Daems, Damiaan, … Durven gaan voor de 2^de keuze.

Dus als Effatagemeenschap, als christen gelovige hier aanwezig, krijgen wij vandaag de vraag van Jezus: wat doe jij? welke keuze maak je? Jezus vraagt ons Hem te volgen in zijn keuze voor een op menselijkheid bedacht Gods Rijk en Hij verdroeg, ook dissident zijnde, niet dat in de maatschappij waarin Hij leefde zoveel menselijkheid werd geschonden. Wel, binnen onze kerk, willen zo een kerk proberen te zijn.

Als we als persoon, als Effatagemeenschap die keuze maken dan houdt dat ook de opdracht in om, in al onze verhoudingen, liefde en verantwoordelijkheid ten aanzien van onze medemensen en de schepping aan de dag te leggen. Hierbij geldt dus: “Als de kerk niet dient, dient ze tot niets”. En wij zijn die kerk!

Laat ons als gemeenschap elkaar aanmoedigen om in kleine stappen kleine initiatieven te nemen die die keuze bevestigen: Ik zie ons wekelijks samen te komen om samen brood te breken en te delen, ik zie een werkgroep werken aan duurzaamheid in onze onmiddellijke omgeving en daarbuiten, ik zie Ignace een oproep doen om Johni, de Syrische jongeman die ook hier even in het Clemenshuis werd opgevangen, te helpen. Ik zie … ik zie …Laat ons allemaal samen die keuzes ondersteunen, dan zijn we ’goe bezig’ (Gents gezegde!).

Laten wij nu samen de tafel dekken.

Bezinning  (Manu Verhulst)

Maak me wegwijs, God,
in de doolhof van de informatie
in de jungle van het nieuws.
Leer mij ontdekken wat wordt verzwegen
leer mij de leugen te ontmaskeren.
Leer mij uw wegen zien in de vele manieren van leven
die mij worden aangeprezen.
Geef mij de wijsheid om te kunnen afwegen
wat waarde heeft in uw ogen.
Neem mij bij de hand, God, als ik moet uitmaken
waar het op aankomt.
En geef me een opmerkzaamheid die zich niet laat verleiden
door glitter en grootspraak.
Dan zal ik kunnen kijken met de ogen van een kind,
verwonderd en blij om elke morgen.
Dan zal ik zien wat nooit wordt getoond,
kleine dingen die vreugde geven.
Dan zal ik mensen beluisteren die nooit mogen vertellen
van hun stille, heldhaftige daden.
Maak mij wegwijs, God, in dit korte boeiende leven
dan zal ik uitkomen waar Gij mij verwacht.