3 zondag van de vasten B  (06/03/2021)

Verwelkoming en inleiding  (Mia)

Een goede avond aan iedereen en welkom in onze digitale Effataviering.
Intussen zijn we bij de 3de zondag van de Veertigdagentijd beland.
“Halfvasten” noemde men dit vroeger. Ik herinner me dat er dan in mijn vroegere thuisparochie kermis was. Nu, vandaag is er, in deze coronatijden, niet veel te “kermissen” ... Maar misschien kunnen we er wel een fijne zondag van maken door het bv. eens in huis wat extra gezellig te maken. We kunnen een pannenkoek of wafels bakken, daarna een kaarsje aansteken bij een icoon of een kruisbeeld, een bloempje erbij, voor wat stemmige muziek te zorgen, ...

Als er dan wat sfeer is, kunnen we ook even stil staan bij de vraag: hoe is mijn vastentijd tot nu toe gelopen? Waar sta ik nu? Waar wil ik nog voor gààn tijdens de aanloop naar Pasen? De lezingen van vandaag bieden zeker inspiratie, maar daar zal Frans straks meer over vertellen.

Terwijl het beeld van het aansteken van de kaarsen nu verschijnt, kunnen we ons themalied voor deze vasten zingen:

Lied:  ♫ 135 Dat een nieuwe wereld komen zal  (Opname Effatakoor 2011)

Dat een nieuwe wereld komen zal
waar brood genoeg –
en water stroomt voor allen.

Daar bouwen wij veilige buurten
wonen dooreen in wijken van vrede
in schaduw van bomen.

Geen kinderen zullen daar sterven
oude mensen maken hun dagen vol
en jonge mensen zullen daar pas
op hun honderdste sterven.

Wij zullen niet voor de leegte zwoegen
geen kinderen baren voor de verschrikking.
De wolf en het lam zullen weiden tezamen:
wij leren de oorlog af.

Openingsgebed

God,
Jij die al wat is, geschapen hebt en leidt,
Jij die door ons genoemd mag worden: Vader, Moeder,
aan Jou dragen wij in eerbied dit samenzijn op.
We luisteren naar Jouw Woord,
En we voelen ons verbonden met Jou en met elkaar.
Jij die voor ons bent: Vader, Zoon en heilige Geest. Amen.

Inleiding op de lezing  (Frans)

Effata is een gemeenschap van christenen onderweg. Samen zoekend onderweg. Verbonden met God, verbonden met mensen. Een ontdekkingstocht …

Op reis in een onbekend gebied is het op momenten moeilijk om te weten of je nog op de juiste weg bent. Soms voel je je onzeker, alsof je verdwaald bent. Soms denk je dat je in de goede richting gaat, maar wil je dat eens aftoetsen. In beide gevallen neem je een rustpauze. Je raadpleegt je kaarten. Of je zoekt een hoogte op om een overzicht te krijgen, om verder te kunnen zien. 

De veertigdagentijd is zo’n rustmoment, waarin gelovigen zich herbronnen, hun reisroute onder de loep nemen: ben ik nog wel op de goede weg?
Ben ik nog afgestemd op God?

De lezingen van de 3e zondag willen ons daarbij helpen:                                       

  • Het boek Exodus vertelt hoe via Mozes het Godsvolk tien richtinggevende woorden krijgt, hulpmiddelen om keuzes te maken in het dagdagelijkse leven.
  • In het evangelie maakt de apostel Johannes ons duidelijk dat het niet gaat om een tempel van steen, om het kerkgebouw, maar om het vormen van een levende Gemeenschap

Lezing: Johannes 2, 13-22  (NBV)

Kort voor Pesach, het Joodse paasfeest, reisde Jezus naar Jeruzalem. 
Daar trof hij op het tempelplein de handelaars in runderen, schapen en duiven aan,  en de geldwisselaars die daar altijd zaten.  Hij maakte een zweep van touw  en joeg ze allemaal de tempel uit, met hun schapen en runderen.  Hij smeet het geld van de wisselaars op de grond,  gooide hun tafels omver en riep tegen de duivenverkopers:  ‘Weg ermee! Jullie maken een markt van het huis van mijn Vader!’ 

Zijn leerlingen dachten aan wat er geschreven staat: ‘De hartstocht voor uw huis zal mij verteren.’ 

Maar de Joden vroegen: ‘Met welk teken kunt u bewijzen dat u dit mag doen?’
Jezus antwoordde hun: ‘Breek deze tempel maar af, en ik zal hem in drie dagen weer opbouwen.’ 
‘Zesenveertig jaar heeft de bouw van deze tempel geduurd,’  zeiden de Joden, ‘en u wilt hem in drie dagen weer opbouwen?’  Maar hij sprak over de tempel van zijn lichaam. 

Na zijn opstanding uit de dood  herinnerden zijn leerlingen zich dat hij dit gezegd had,  en zij geloofden de Schrift en alles wat Jezus gezegd had.

Deelmoment  (Frans)

Vorige week hoorden we hoe God geen mensenoffers vroeg. Hij zoekt naar toewijding, naar betrokkenheid tussen Hem en elke mens. Hij vraagt alleen om onze ik-gerichtheid op te geven en ontvankelijk te zijn.

In het boek Exodus horen we hoe God na het vertrek van de joden uit Egypte het verbond met zijn volk hernieuwde. Via Mozes kregen ze de tien geboden. Essentiële regels om, ondanks de verschillen tussen de 12 stammen, toch samen gemeenschap te vormen.

Wezenlijk was de vraag "bovenal bemin één God" en de oproep om God niet te proberen vangen in een beeld, Hem niet te beperken tot het beeld dat wij van Hem hebben. De oproep om God God te laten zijn. 
Tegelijk de vraag voor een één op één relatie tussen mens en God, tussen gemeenschap en God. Vandaar de vraag om geen afgoden te vereren. 

In Mozes' tijd was het gebruikelijk om meerdere (af)goden te vereren. Maar eigenlijk is dat van alle tijden. Alleen de verschijningsvorm van die "afgoden" verandert. De "grote" zoals machtsmisbruik, economische en sociale uitbuiting, drugs- en alcoholverslaving herkennen we wel. Maar de “kleinere” vormen sluipen zo gemakkelijk ons leven binnen.

Afgoden, over de eeuwen heen, hebben één iets gemeen: ze proberen je te verleiden om alle aandacht op hen te richten. Van zodra dat lukt, palmen ze je helemaal in, zuigen je uit, werkend ze verslavend. Ze geven vooral kortstondig geluk, maar daarna voel je je leeg. Maar nog erger: ze werken vernietigend tav relaties, ze halen mensen uit elkaar en laten niet toe dat je oog hebt voor je medemensen of voor God, Ik-zal-er-zijn, voor onbaatzuchtige liefde. 

In Jezus tijd waren offers ook goed ingeworteld. Geen mensenoffers, maar wel allerlei dierenoffers. Men moest die kopen op het tempelplein. Het geld dat zij in het gewone leven gebruikten was daar niet welkom. Dat was romeins geld, van de vijand en dus niet welkom. Daarom waren er geldwisselaars om tempelgeld te kunnen kopen.

Het lokt bij Jezus een heftige reactie uit. Hij maakt een zweep en ranselt ze het tempelplein af. Jezus laat duidelijk merken dat hij het niet eens is met de manier waarop de tempel, het huis van God, misbruikt wordt voor plat commercieel gewin. Men is de essentie, het contact, het gesprek met God vergeten. Ze hebben niet tijdig het gevaar herkend. De tempeldienst was als het ware verworden tot "macht" die een eigen leeft gaat leiden, mensen knecht en afleidt van wat er echt toe doet.

Wat Jezus deed straalt zowel menselijkheid als goddelijke kracht uit. Zijn boosheid om het onrecht is herkenbaar. Doet ook nadenken. Ook wij voelen soms die boosheid. Maar te dikwijls treden we niet op, blijven we te braaf tav het onrechtvaardig optreden vandaag in onze maatschappij. Zijn ook wij vergeten waar het uiteindelijk om gaat? Of zijn we te bang voor de gevolgen die dit voor onszelf kan meebrengen?

Om ons te helpen vatte Jezus de essentie van de tien richtinggevende woorden als volgt samen: 

"Heb de Heer, uw God, lief  met heel uw hart en met heel uw ziel  en met heel uw verstand. 

Dat is het grootste en eerste gebod. 

Het tweede is daaraan gelijk:  heb uw naaste lief als uzelf. 

Deze twee geboden zijn de grondslag van alles  wat er in de Wet en de Profeten staat."
(Mt 22, 37-40)

Ook de vasten actie 2021 van Broederlijk Delen roept ons op om iets te doen aan wat niet goed gaat in onze wereld. Door te delen. Door ons te laten raken, inspireren door Gods Woord. Door de Liefde die we van hem ontvangen op onze beurt door te geven, te betonen aan de mensen om ons heen. Aan allemaal, zonder uitzondering, maar met speciale aandacht voor al wie het moeilijk heeft.

Alles wat schuilt achter de tien richtinggevende woorden én de samenvatting ervan door Jezus, maakt  ons duidelijk wat belangrijk is om een levende, leven-gevende gemeenschap te komen, om te bouwen aan een toekomst waar er water is en brood voor iedereen.

Ik wens jullie in de komende week wat stiltetijd en de moed om in verbinding met God na te gaan of er bij jou zaken herkent die je knechten. En zo ja te zien welke goede stap jij zelf kan zetten om vrijer te worden.

Lied:  ♫ 63  Alles begon met God

Alles begon met God, het water en het licht
en de mens en het vuur en de liefde:
het begon met God.

En de mens met zijn ogen om de zon te zien en te wand’len in het licht, in dat licht de and’re mens
te zien die met Hem gaat!

En de vlam en het vuur dat ons verlicht en warmt en het vuur dat brandt en het kruid dat in de as opschiet, begon met God.

En de mens met zijn handen om een bloem te plukken en te bouwen aan een huis, er te wonen met de kinderen naar Hem gemaakt.

Voorbeden

We nemen nu de tijd om datgene wat ons ter harte gaat, al onze zorgen en vragen, tot bij God te brengen ...

Lied:  ♫ 195   En todo amar y servir

In alles God liefhebben en dienen.

Onze Vader

Jezus die ons leerde wat echte liefde, rechtvaardigheid en solidariteit is, en zo nieuwe hoop was voor deze wereld …
Jezus die ons ook leerde wat echte dienst aan God was, wars van uiterlijkheden …
Hij liet ons ook een gebed na.
Laten we samen bidden ... Onze Vader …

Vredeswens

Solidariteit is altijd ten bate van de minsten die dagelijks uit de boot vallen
of gewoon vergeten worden.
Solidariteit is zich ervan bewust zijn dat echt geluk slechts mogelijk is
als we met z’n allen gelukkig zijn.
Zolang nog één mens tekort heeft aan wat dan ook, mogen wij niet stilzitten.
Rechtvaardigheid en liefde zijn wegen die leiden naar echte vrede,
naar die ene grote vrede die God ons eens heeft toegezegd.
Moge zijn vrede altijd met ons zijn.
Willen we die vrede ook met elkaar delen, zij het van op afstand. 

Willen wij die vrede ook met elkaar delen … zij het van op afstand …

Lied:  ♫ 35  Hevenu shalom alechem

Hevenu shalom alechem, hevenu shalom alechem.
Hevenu shalom alechem, hevenu shalom, shalom, shalom alechem. 

Ik wens je vrede van God, ik wens je vrede van God.
Ik wens je vrede van God, ik wens je vrede, vrede, vrede van de Heer.

Lied:   11  Nada te turbe

Nada te turbe, nada te espante,
quien a Dios tiene, nada le falta
Nada te turbe, nada te espante,
solo Dios basta.

Laat niets je verontrusten,
laat niets je beangstigen:
Wie God heeft ontbreekt niets.
God alleen is genoeg.

Bezinning:  ‘Een kerk die warmte uitstraalt’   -    Uit: “Bouw mijn kerk weer op” van pr. Luc Maes

God,
Veel mensen hebben het moeilijk met wat in onze kerk gebeurt.

Zend ons mensen
die meegaan op onze weg,
die luisteren naar wat we meemaken,
die uw Woord ontsluiten te midden van ons bestaan.

Zend mensen op onze weg
die betrokkenheid uitstralen,
die vertrouwen wekken, met wie verbondenheid groeit,
die gemeenschap vormen.

Zend mensen op onze weg
die bij ons willen blijven,
die thuiskomen bij ons,
die met ons het Brood breken en delen zodat we de verrezen Heer herkennen.

Zend mensen naar ons
die met ons kerk willen worden, zoals Jezus ze bedoeld heeft,
een kerk die warmte uitstraalt,
een gemeenschap van Liefde.

Zend mensen op onze weg,
die ons helpen om op te staan,
andere mensen te ontmoeten,
te getuigen van uw liefde,
samen te werken aan de wereld.

Zend mensen naar ons
in wie de verrezen Heer bij ons blijft.
Amen.

Slotgebed

 God, wij willen u danken om Hem die als mensenkind werd geboren.
Wij willen u danken om Hem die muren openbreekt en grenzen uitwist.
Wij willen u danken om Hem die het eerste begin is van een nieuwe wereld, die als eerste stappen zette op een nieuwe weg.
Als wij bereid zijn in Zijn voetstappen te treden, kunnen wij iets van Uw Rijk waarmaken, Uw droom voor deze wereld.
Beziel ons daartoe met uw Geest. Amen.

Zegen

Bij het einde van deze Viering bidden wij om Gods zegen.
Moge ons behoeden de eeuwige …

Lied:  120  Gedenk ons hier samen

Gedenk ons hier bijeen onder de hoede van uw woord.
Gedenk die bij ons horen in lief en leed.
Zegen ons dat wij elkaar behouden.